ΟΙ ΑΜΕΣΕΣ ΞΕΝΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΓΕΝΙΚΑ
Ως Άμεση Ξένη Επένδυση (ΑΞΕ) ορίζεται «η μεταφορά στο εξωτερικό διακριτών αλλά ταυτόχρονα συμπληρωματικών εισροών της παραγωγικής διαδικασίας», για παράδειγμα του χρηματικού κεφαλαίου, της τεχνολογίας ή της επιχειρηματικότητας, χωρίς να παρεμβάλλεται κάποια συναλλαγή μέσω της αγοράς.
Υψίστης σημασίας για τη διερεύνηση των ΑΞΕ είναι ο οικονομικός τύπος της εξίσωσης:
S – I = X – M
Αποταμίευση – Επενδύσεις = Εξαγωγές – Εισαγωγές
Ο παραπάνω τύπος αντιπροσωπεύει την ισορροπία του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών. Όταν δεν ισχύει η ισορροπία του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, δηλαδή X-M>0 ή X-M<0, τότε πολλές φορές οι επιχειρήσεις της εκάστοτε χώρας προβαίνουν σε άμεσες ξένες επενδύσεις στο εξωτερικό (X-M>0) ή σε εγκατάσταση άμεσων ξένων επενδύσεων στο εσωτερικό της χώρας από ξένους επενδυτές (X-M<0).
Γενικά, υπάρχουν δύο μοντέλα θεωρητικής προσέγγισης και ανάλυσης της εισροής ξένων πηγών σε μία οικονομία σε μακροοικονομικό επίπεδο: το μοντέλο OLI (Ownership – Location – Internalization) και το μοντέλο IDPath (Investment Development Path).
Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΒΡΑΖΙΛΙΑΣ
Η Βραζιλία καλύπτει σε έκταση σχεδόν τη μισή Νότια (Λατινική) Αμερική και είναι η πέμπτη μεγαλύτερη σε έκταση χώρα του πλανήτη. Ο πληθυσμός της κυμαίνεται γύρω στα 180 εκατομμύρια. Όσον αφορά την οικονομική της δραστηριότητα, ανήκει στις «αναδυόμενες» οικονομίες ή BRICS, δηλαδή τις ταχύτατα αναπτυσσόμενες, μαζί με τη Ρωσία, την Ινδία, την Κίνα και τη Νότια Αφρική. Οι κυριότεροι τομείς της οικονομικής και εξαγωγικής της δραστηριότητας είναι η αεροπορία, το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και τα πετροχημικά, η βιοαιθανόλη, η εξόρυξη, το χαρτί και ο χαρτοπολτός, η χαλυβουργία και η βιομηχανία κρεάτων. Επίσης προσελκύει μεγάλο αριθμό τουριστών ετησίως. Τέλος, έχει πλούσια γεωργία, δεδομένων των τεράστιων καλλιεργήσιμων εκτάσεων της.
Το παράδοξο του καπιταλισμού που διαφαίνεται και στην οικονομία της Βραζιλίας είναι το εξής: Αφενός η χώρα παρουσιάζει γρήγορη τεχνολογική εξέλιξη στη βιομηχανία και την παραγωγή της (μέσα στην τελευταία δεκαετία εισήγαγε στην παραγωγή της προϊόντα τομέων υψηλής τεχνολογίας που αφορούν στις τηλεπικοινωνίες, το λογισμικό κτλ.) και επίσης γίνονται προσπάθεια από την κυβέρνηση βαθύτερης εισχώρησης στη διεθνή αγορά –και μέσω των ΑΞΕ. Αφετέρου, ο βασικός εργατικός μισθός παραμένει χαμηλός (γύρω στα $450 το μήνα), πράγμα που καθιστά τη βιομηχανία και τις επιχειρήσεις της χώρας ιδιαίτερα δημοφιλείς σε ξένους επιχειρηματίες.
Τέλος, και όσον αφορά τις σημερινές προοπτικές των επενδύσεων της Βραζιλίας, κάποιοι τις θεωρούν ελπιδοφόρες, καθώς η Βραζιλία θα φιλοξενήσει το Παγκόσμιο Κύπελλο το 2014 και τους Ολυμπιακούς Αγώνες το 2016. Ωστόσο, η οικονομική ύφεση είχε πλήξει τη Βραζιλία το 2009, όταν το σύνολο των ΑΞΕ της στο εξωτερικό έλαβε αρνητικές τιμές. Τα αποτελέσματα αυτά της ύφεσης στη χώρα είναι ορατά μέχρι και σήμερα.
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΤΩΝ ΑΜΕΣΩΝ ΞΕΝΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΤΗΣ ΒΡΑΖΙΛΙΑΣ
Ο ρόλος των Άμεσων Ξένων Επενδύσεων στην εκβιομηχάνιση της βραζιλιάνικης οικονομίας κρίνεται σημαντικός. Οι λόγοι που οδήγησαν στην επιλογή της Βραζιλίας ως χώρα εισδοχής ΑΞΕ ήταν: πρώτον, το τεράστιο μέγεθος της εγχώριας αγοράς της και δεύτερον, από τις κυβερνητικές πολιτικές που ενίσχυαν την εισροή επενδύσεων. Μάλιστα, το ρυθμιστικό καθεστώς της χώρας είναι πολύ πιο ανοιχτό σε σχέση με το τι ισχύει όσον αφορά την εισαγωγή προϊόντων.
Οι πρώτες Άμεσες Ξένες Επενδύσεις πραγματοποιήθηκαν στη Βραζιλία γύρω στο 1830 από τη Βρετανία στον τομέα της εξόρυξης χρυσού. Η σημαντικότερη βρετανική εταιρία που δραστηριοποιήθηκε σε αυτές τις ΑΞΕ ήταν η St. John’s d’ el Ray Mining Company. Την ίδια περίοδο ιδρύθηκαν οι πρώτες βρετανικές τράπεζες με υπερπόντιες δραστηριότητες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτών είναι η Bank of Australasia, ιδρυθείσα το 1835, η οποία, μεταξύ άλλων περιοχών, εγκατέστησε υποκαταστήματα και στη Λατινική Αμερική.
Βάσει συλλεγμένων στοιχείων, το 1914 η Βραζιλία ήταν η 5η χώρα παγκοσμίως σε συγκέντρωση εισροών ΑΞΕ.
Μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, με την αποαποικιοποίηση της χώρας, οι εγχώριοι καπιταλιστές θέλησαν να συναγωνιστούν αυτούς των ανεπτυγμένων χωρών και να αναδειχθεί η οικονομία της Βραζιλίας διεθνώς και να αντλήσει χρηματική υποστήριξη από τις ήδη ανεπτυγμένες οικονομίες. Για αυτό το λόγο, ιδιαίτερα τη δεκαετία του 1970, η –αστική- κυβέρνηση έθεσε σε εφαρμογή το πρόγραμμα NIEO (New International Economic Order –Νέα Διεθνής Οικονομική Αρχή).
Από νωρίς η βραζιλιάνικη κυβέρνηση ενθάρρυνε την αναζήτηση αγοράς των ξένων επενδύσεων Για να εξασφαλίσει την κερδοφορία τους, εφάρμοσε προστατευτικές πολιτικές.
Η δεκαετία του ’90 χαρακτηρίζεται από μια σειρά φιλελεύθερων μεταρρυθμίσεων στην οικονομία της Βραζιλίας. Το 1991 ο τομέας της τεχνολογίας της πληροφορίας (information-technology, IT) άνοιξε τις πόρτες του σε ξένες επιχειρήσεις. Τώρα πια αυτές ήταν ελεύθερες να εισέλθουν και να λειτουργήσουν εντός του βραζιλιάνικου τομέα των IT.
Επιπλέον, άρθηκαν κάποιοι περιορισμοί σχετικοί με την εξαγωγή κεφαλαίου. Μερική φιλελευθεροποίηση υπήρξε και στις χρηματοοικονομικές εισροές. Πραγματοποιήθηκαν τροποποιήσεις του Συντάγματος μεταξύ των ετών 1995 και 1996 που αφορούσαν στη διάκριση εθνικών από ξένες επιχειρήσεις. Ομοίως, καταργήθηκε και το κρατικό μονοπώλιο στο πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και τις τηλεπικοινωνίες.
Παράλληλα, εφαρμόστηκαν συγκεκριμένες επενδυτικές πολιτικές με σκοπό την προσέλκυση περισσότερων ΑΞΕ στη χώρα. Κατά τη δεκαετία αυτή η Κεντρική Τράπεζα της Βραζιλίας απλοποίησε τη διαδικασία εισόδου ΑΞΕ στη χώρα. Αυτό οδήγησε σε μια μείωση του διαχειριστικού κόστους που σχετίζεται με την εισροή των ΑΞΕ στη Βραζιλία.
Κατά τη δεκαετία που εξετάζουμε εισήχθη ένα πρόγραμμα ως τμήμα του Υπουργείου Εξωτερικών της Βραζιλίας, το SIPRI, το οποίο αφορούσε στην προώθηση των επενδύσεων και της μεταφοράς τεχνολογίας, το οποίο αντικαταστήθηκε το 2002 από το Investe Brazil.
Βάσει μιας έρευνας τα αποτελέσματα της οποίας ανακοινώθηκαν από την UNCTAD (ο οργανισμός του ΟΗΕ για τις επενδύσεις και για την ανάπτυξη) το 2007, κατά το έτος 2006 ο ρυθμός εισροών ΑΞΕ στη Λατινική Αμερική μειώθηκε. Ο πρώτος κατά σειρά εισδοχέας ΑΞΕ σε αυτή την περιοχή ήταν το Μεξικό, ακολουθούμενο από τη Βραζιλία, που αύξησε τις εισροές των ΑΞΕ της κατά 6%. Ο παρακάτω πίνακας δείχνει τις εισροές ΑΞΕ στη Βραζιλία σε διάφορα έτη:
Χώρα | Βραζιλία | ||
Έτος | 2004 | 2005 | 2006 |
Εισροή ΑΞΕ μετρημένη σε $ δις. | 18.1 | 15.1 | 14.8 |
Πηγή: UNCTAD
Η άνοδος του επιπέδου της οικονομίας της Βραζιλίας συνεχίστηκε μέχρι το έτος 2008, ενώ το 2009 η επενδυτική δραστηριότητα της χώρας επηρεάστηκε από την ύφεση, καθώς οι ΑΞΕ τις στο εξωτερικό έλαβαν αρνητική τιμή ($-10000 δις.).
Ωστόσο, μέσα στο 2010, η Βραζιλία, όπως και οι υπόλοιπες οικονομίες της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής, εμφάνισε άνοδο τόσο στην εισαγωγή όσο και στην εξαγωγή ΑΞΕ. Συνολικά, οι άμεσες ξένες επενδύσεις της χώρας κατά το έτος 2010 αυξήθηκαν κατά 87%.
Κατόπιν ανάλυσης, πιθανολογείται ότι αυτή η άνοδος των ΑΞΕ οφείλεται στους εξής παράγοντες:
- Στη μικρή βελτίωση των ανεπτυγμένων οικονομιών.
- Στην άνθηση της οικονομίας της χώρας ως αναδυόμενης οικονομίας και στην παρεπόμενη αύξηση της ζήτησης σε συγκεκριμένους τομείς (φυσικές πηγές όπως εξόρυξη μετάλλων, υδρογονάνθρακες και τρόφιμα ΄ στη βιομηχανία, όπως είναι ο αυτοματισμός και η παραγωγή κυκλωμάτων ΄ στις υπηρεσίες, κυρίως όσον αφορά την ανάπτυξη λογισμικού και τις τηλεπικοινωνίες).
- Στη χρήση εξωγενών πηγών, κυρίως υπό τη μορφή απομακρυσμένων επιχειρησιακών υπηρεσιών, ως μορφή διαχείρισης της ύφεσης.
- Στην επιτυχή εφαρμογή αντικυκλικής πολιτικής ως απάντηση στην ύφεση.
- Στην αύξηση της εγχώριας ζήτησης από επιχειρήσεις που αναζητούσαν τοπικές και περιφερειακές αγορές.
Το παρακάτω διάγραμμα συγκρίνει τις τιμές που έλαβαν οι εκροές των ΑΞΕ σε $ εκ. κατά τη διάρκεια των ετών 2009 και 2010 σε διάφορες χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής, συμπεριλαμβανομένης και της Βραζιλίας:
Σε γενικές γραμμές, μέσα στη δεκαετία 2000-2010 οι ΑΞΕ της Βραζιλίας αναπτύχθηκαν με θετικούς ρυθμούς: Το μερίδιο των Βραζιλιάνων επενδυτών ως τμήμα του συνόλου των επενδύσεων των αναπτυσσόμενων χωρών αυξήθηκε από 6% το 2000 σε 17% το 2010. Επιπλέον, το 2010 οι ξένες επενδύσεις της Βραζιλίας έφτασαν στο ύψος των US$ 11.5 δις., αναπληρώνοντας τη μείωση που σημειώθηκε το 2009.
ΟΙ ΑΜΕΣΕΣ ΞΕΝΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΤΗΣ ΒΡΑΖΙΛΙΑΣ ΣΗΜΕΡΑ
Τα επίσημα στοιχεία που μας είναι διαθέσιμα σήμερα –εν έτει 2012- αφορούν μέχρι και το περασμένο έτος, 2011
Η Βραζιλία σήμερα αντιμετωπίζει την εξής δυσκολία: Δεδομένης της διεθνούς οικονομικής ύφεσης, χρειάζεται να πείσει τους ξένους επενδυτές για την εγχώρια χωρητικότητα κεφαλαίων της, προκειμένου να συνεχίσει να προσελκύει υψηλά επίπεδα Άμεσων Ξένων Επενδύσεων (ΑΞΕ).
Το 2011 το μερίδιο της χώρας σε ΑΞΕ ήταν το υψηλότερο καταγεγραμμένο στη διεθνή ροή ΑΞΕ και ανέρχεται στο 5.4%, με τα μηνιαία στοιχεία να εκπλήσσουν πολλούς αναλυτές, μαζί και την Κεντρική Τράπεζα.
Παρά την παγκόσμια επιβράδυνση, αναμένεται εισροή επενδύσεων στη Βραζιλία ύψους $60 δις., εξασφαλίζοντας την χρηματοδότηση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών (που, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Κεντρικής Τράπεζας της Βραζιλίας –BC- αναμένεται γύρω στα $54 δις.) από μία πηγή μακροπρόθεσμη και λιγότερο ασταθή.
Ακόμη, η συμμετοχή της Βραζιλίας σε εισροές ΑΞΕ στις ακαθάριστες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2011 έφτασε στο 16.1%, το υψηλότερο ποσοστό μετά το 2005, με βάση έρευνα της εταιρίας Βραζιλιάνικων Κοινωνικών Σπουδών στις Διεθνείς Εταιρίες και την Οικονομική Παγκοσμιοποίηση -Sobeet (Brazilian Society Studies on Transnational Corporations and Economic Globalization). Ωστόσο, το άλμα του όγκου των ΑΞΕ προκαλεί αμφιβολίες για τον αληθινό προορισμό των κεφαλαίων, επειδή η αύξηση τους συνέπεσε με το φόρο επί των βραχυπρόθεσμων εισροών. Όμως, η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη (UNCTAD), μελετώντας τη συσχέτιση μεταξύ αυτών των δύο μεταβλητών (όγκος των ΑΞΕ και φόρος επί των βραχυπρόθεσμων εισροών) βρήκε ότι αυτή είναι χαμηλή -13% το 2010 και 9.9% το 2009.
Από άλλη έρευνα του ίδιου οργανισμού προέκυψε ότι μεταξύ των ετών 2010 και 2012 οι τέσσερις μεγάλες οικονομίες βρίσκονται μεταξύ των πέντε που προσελκύουν τον μεγαλύτερο όγκο ΑΞΕ. Η Βραζιλία κατατάσσεται στην τρίτη θέση, πίσω μόνο από την Κίνα και την Ινδία. Το 2009 η χώρα καταλάμβανε την 15η θέση στην κατάταξη, ενώ το 2010 την 5η –με τις προηγούμενες θέσεις να καταλαμβάνονται από τις ΗΠΑ, την Κίνα, το Χονγκ Κονγκ και το Βέλγιο.
Στις αναπτυσσόμενες οικονομίες το 2010 οι ροές αυξήθηκαν κατά 19.9%, έναντι της αύξησης κατά 6.4% στις ανεπτυγμένες οικονομίες.
Τέλος, η σημασία των ροών ΑΞΕ των αναδυόμενων οικονομιών διαφαίνεται και από το γεγονός ότι αυτές οι επενδύσεις αποκεντρώνονται ως πηγή. Δηλαδή, σύμφωνα με πόρισμα της Sobeet, αν διατηρηθεί ο σημερινός ρυθμός αύξησης της ροής των ΑΞΕ, μέχρι το 2017 οι αναπτυσσόμενες χώρες θα έχουν ξεπεράσει τις αναπτυγμένες στο μέγεθος των ΑΞΕ που εισάγουν και εξάγουν.
Ο παρακάτω πίνακας αναπαριστά το ποσό που αντιστοιχεί στις Άμεσες Ξένες Επενδύσεις στη Βραζιλία σε $ δις.
Αναλυτικότερα, βάσει των στοιχείων της UNCTAD, οι ΑΞΕ στη Λατινική Αμερική για το 2011 αυξήθηκαν κατά 35%, παρά την πτώση των διασυνοριακών πωλήσεων M&A στην περιοχή (όπου το M&A αποτελεί συντομογραφία για τις συγχωνεύσεις και τις εξαγορές). Το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης των ΑΞΕ στην ευρύτερη περιοχή παρατηρήθηκε στη Βραζιλία, την Κολομβία και υπεράκτια (offshore) χρηματοπιστωτικά κέντρα. Η Βραζιλία ανήκει στους ιδιαίτερα προτιμώμενους προορισμούς ΑΞΕ λόγω του μεγέθους της αγοράς της και της γεωγραφικής της θέσης, η οποία επιτρέπει στους υποψήφιους επενδυτές την εύκολη πρόσβαση σε άλλες αναδυόμενες οικονομίες, όπως είναι η Αργεντινή, η Χιλή, η Κολομβία και το Περού.
Ο πίνακας «Annex.1» παρουσιάζει τα μεγέθη της εισροής των ΑΞΕ, των συγχωνεύσεων και εξαγορών (M&As) και των «πράσινων» επενδύσεων ανά χώρα. Μέσω αυτού του πίνακα μας δίνεται η δυνατότητα να συγκρίνουμε τα οικονομικά μεγέθη της Βραζιλίας με αυτά των άλλων κρατών και να εξάγουμε χρήσιμα συμπεράσματα.
Η εταιρία A.T. Kearney Foreign Direct Investment Confidence Index® διεξήγαγε μια έρευνα σχετική με τα στοιχεία που αφορούν στις ΑΞΕ των διαφόρων χωρών για το έτος 2012, καθώς και στην παγκόσμια οικονομική κατάταξη.
Βάσει αυτής της έρευνας, η Βραζιλία καταλαμβάνει την 3η θέση ανάπτυξης διεθνώς, με αύξηση του ρυθμού ανάπτυξης, ύστερα από την Κίνα και την Ινδία. Οι παραπάνω οικονομίες λαμβάνουν, άλλωστε, και τις πιο θετικές προοπτικές από τους ανταποκριτές.
Από το 2010 και έπειτα, ο μεγαλύτερος άμεσος ξένος επενδυτής της Βραζιλίας είναι η Κίνα. Τότε σημείωσε $17 δις. Ροές κεφαλαίου προς τη Βραζιλία, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων επενδύθηκε σε εμπορεύματα και ενέργεια. Η μεγαλύτερη μεταξύ τους συναλλαγή ήταν η αγορά από την κινεζική εταιρία πετρελαίου Sinopec ενός ποσού $7.1 δις. ενός μεριδίου 40% της βραζιλιάνικης Repsol.
Όταν εμφανίστηκε ο φόβος η οικονομία της Βραζιλίας να επηρεαστεί από την άσχημη διεθνή κατάσταση (ύφεση), προτάθηκαν διάφορα μέτρα από αστούς ερευνητές και επιχειρηματίες που αφορούσαν στη διατήρηση της τρέχουσας κατάστασης και, ει δυνατόν, στην άνθηση της βραζιλιάνικης οικονομίας. Ορισμένες από αυτές της προτάσεις αφορούσαν:
- Σε μακροοικονομικό επίπεδο: Στη «χαλάρωση» των περιορισμών των ΑΞΕ προς το εξωτερικό (OFDI), στα κρατικά προγράμματα SWF, τα οποία περιλαμβάνουν και κάποια είδη OFDI. Στα μέτρα φορολογικής πολιτικής.
- Σε μικροοικονομικό επίπεδο: Κατά βάση στην καθιέρωση της διεθνοποίησης της βραζιλιάνικης οικονομίας, η οποία μπορεί να επιτευχθεί μέσω της ενδυνάμωσης των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται σε διεθνές πεδίο, της προώθησης των εξαγωγών και της διευκόλυνσης της πρόσβασης στις τεχνολογικές υπηρεσίες.
- Στις διεθνείς σχέσεις και στο εμπόριο: Στο να δοθούν κίνητρα για διεθνές εμπόριο, το οποίο, σύμφωνα με τους παραπάνω αναλυτές, από μόνο του επιφέρει πολλά πλεονεκτήματα στις επιχειρήσεις και στους επενδυτές (λόγω του ανταγωνισμού μεταξύ εγχώριων και ξένων επιχειρήσεων, αυξάνεται η παραγωγικότητα, γίνονται συναλλαγές μέσω των εξαγωγών, μεταφέρεται τεχνολογία).
Τέτοιου τύπου διαχειριστικά μέτρα εφαρμόστηκαν από την προηγούμενη και την τωρινή κυβέρνηση, του προέδρου Λούλα και της προέδρου Ρουσσέφ αντίστοιχα, επιτυγχάνοντας σε ικανοποιητικό βαθμό τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα.
Παρά, όμως, την εφαρμογή των μέτρων, κάποια προβλήματα της βραζιλιάνικης οικονομίας παραμένουν μέχρι στιγμής άλυτα. Μερικά από αυτά είναι: ο υψηλός πληθωρισμός, που σχετίζεται άμεσα με τον μεγάλο όγκο των εξαγωγών αγαθών, η επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης κατά 3% μέσα στο 2011, οι ανισότητες που εκφράζονται μέσω της συνύπαρξης θετικού ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας και μεγάλου ποσοστού φτώχειας επί του συνόλου του πληθυσμού.
ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ
Όσον αφορά τις διαθέσιμες προβλέψεις για την πορεία της οικονομίας της χώρας, αναμένεται μικρή ανάπτυξη για το 2012.
Σύμφωνα με άλλη πηγή, η γενική εκτίμηση για το 2012 είναι θετική, παρά τα εσωτερικά οικονομικά προβλήματα που είτε υπάρχουν ήδη (π.χ. πληθωρισμός, μη ικανοποίηση της εγχώριας ζήτησης από την εγχώρια προσφορά) είτε ενδέχεται να εμφανιστούν (π.χ. χρέος των νοικοκυριών, περιουσιακά στοιχεία-φούσκες). Αναμένεται να εφαρμοστούν διαρθρωτικές ρυθμίσεις. Επίσης, το Παγκόσμιο Κύπελλο της FIFA και οι Ολυμπιακοί Αγώνες θεωρείται ότι θα προσφέρουν εξαιρετικές ευκαιρίες για τους εξαγωγείς και τους επενδυτές στη χώρα για τα επόμενα 5-7 χρόνια.
Ενδεικτικός είναι και ο παρακάτω πίνακας, ο οποίος συγκρίνει τις τιμές διαφόρων οικονομικών μεγεθών της Βραζιλίας κατά το έτος 2011 με τις τιμές που αναμένονται να λάβουν κατά τη διάρκεια των ετών 2012 και 2013.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Η Βραζιλία αποτελεί μία αναδυόμενη καπιταλιστική οικονομία, πράγμα που αντανακλάται και από τη συμμετοχή της στη συμμαχία των BRICS. Ενδεικτικό είναι ότι σήμερα, βάσει του επιπέδου ανάπτυξης της, κατατάσσεται ως η τρίτη πιο ανεπτυγμένη χώρα παγκοσμίως.
Συμμετέχει ετησίως σε μεγάλο όγκο ΑΞΕ (σε σύγκριση πάντα με τα αντίστοιχα μεγέθη άλλων χωρών) τις οποίες είτε εισδέχεται (inflows) είτε τις απελευθερώνει στο εξωτερικό (outflows). Έπειτα από την κατάρτιση του Ισοζυγίου Πληρωμών (Ι.Π.) για το 2011, προέκυψε πως οι εκροές ΑΞΕ της χώρας είναι μεγαλύτερες των αντίστοιχων εισροών.
Έπειτα από την εμφάνιση της οικονομικής ύφεσης, που έγινε αισθητή παγκοσμίως το 2009, οι επενδύσεις της Βραζιλίας, καθώς και το επίπεδο ανάπτυξής της άρχισαν να παρουσιάζουν κάποιες εμφανείς αδυναμίες, κάτι που οι δύο πρόεδροι της πολιτικής σκηνής της χώρας κατά τη διάρκεια των ετών 2009 μέχρι σήμερα προσπάθησαν να αντιμετωπίσουν μέσω διαχειριστικών πολιτικών προς όφελος του βραζιλιάνικου κεφαλαίου, προκειμένου να εξασφαλίσουν την άνθηση και την κερδοφορία του. Αυτές, βέβαια, οι διαρθρωτικές αλλαγές δεν επιφέρουν κάποια ουσιώδη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου της εργατικής τάξης.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Κυρκιλής, Δ. (2002), Άμεσες Ξένες Επενδύσεις, Αθήνα: Κριτική.
- Campanario de Abreu, M., Muniz as Silva, M., Chagas Junior de Freitas, M., Pessoa Cesarino L. (2011), Foreign Direct Investment: Diagnosis and Proposal for a Brazilian Public Policy, Revista Eletrônica de Negócios Internacionais da ESPM. Διαθέσιμο στο http://internext.espm.br/index.php/internext/article/viewPDFInterstitial/129/138 (τελευταία προσπέλαση στις 21/04/2012).
- (2012), Infoplease, Brazil. Διαθέσιμο στο http://www.infoplease.com/ipa/A0107357.html (τελευταία προσπέλαση στις 21/04/2012).
- (2010), Invest in Brazil, Brazil Business Potential. Διαθέσιμο στο http://www.investinbrazil.biz/ (τελευταία προσπέλαση στις ).
- Bárcena, A., Prado, A., Cimoli, M., Pérez, R. (2010). Foreign Direct Investment in Latin America and the Caribbean. Διαθέσιμο στο http://www.cepal.org/publicaciones/xml/0/43290/2011-138-LIEI_2010-WEB_INGLES.pdf (τελευταία προσπέλαση στις 21/04/2012).
- (2010), Invest in Brazil, Competitive Advantages of Investing in Brazil. Διαθέσιμο στο http://www.investinbrazil.biz/ (τελευταία προσπέλαση στις ).
- (2012), Palm Springs Brazil, Why invest in Brazil? . Διαθέσιμο στο http://www.palmspringsnatal.com/why-brazil (τελευταία προσπέλαση στις 21/4/2012).
- (2011), Ριζοσπάστης, Οι διεθνείς επενδύσεις στη σκιά της κρίσης. Διαθέσιμο στο http://www.rizospastis.gr/wwwengine/story.do?id=6612435 (τελευταία προσπέλαση στις 21/4/2012).
- Carrasco, E. (2012), University of Iowa, Emerging Economies After the Global Financial Crisis: The Case of Brazil. Διαθέσιμο στο http://works.bepress.com/cgi/viewcontent.cgi?article=1002&context=enrique_carrasco (Τελευταία προσπέλαση στις 23/04/2012).
- (2010), Economy Watch, Foreign Direct Investment in Brazil. Διαθέσιμο στο http://www.economywatch.com/foreign-direct-investment/countries/brazil.html (τελευταία προσπέλαση στις ).
- Δ.Π., (2007), Ριζοσπάστης, Η πορεία των ξένων επενδύσεων και η διεθνής πολιτική σκακιέρα. Διαθέσιμο στο (τελευταία προσπέλαση στις ).
- Ομάδα Υποστήριξης, (2012), BRASMARI, Brazil will continue to attract direct investments in 2012. Διαθέσιμο στο http://brasmari.com/brazil/?p=1899 (Τελευταία προσπέλαση στις 23/04/2012).
- United Nations UNCTAD (2012), Global Investment Trends Monitor, Global flows of Foreign Direct Investment exceeding pre-crisis levels in 2011, despite turmoil in the global economy. Διαθέσιμο στο http://unctad.org/en/docs/webdiaeia2012d1_en.pdf (Τελευταία προσπέλαση στις 23/04/2012).
- Laudicina P., Peterson E., Gott J. (2012), ATKearney, Cautious Investors Feed a Tentative Recovery. Διαθέσιμο στο http://www.atkearney.com/images/global/pdf/Cautious_Investors_Feed_a_Tentative_Recovery-FDICI_2012.pdf (Τελευταία προσπέλαση στις 23/04/2012).
- (2011), Ριζοσπάστης, Έκτη οικονομία του πλανήτη, πανηγύρια για το κεφάλαιο. Διαθέσιμο στο http://www1.rizospastis.gr/story.do?id=6615077&publDate=28/12/2011 (Τελευταία προσπέλαση στις 23/04/2012).
- (2012), Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Πληροφορικής & Επικοινωνιών Ελλάδας, Σημείο καμπή το 2012 για το μέλλον της Ευρωζώνης, σύμφωνα με τη Deloitte. Διαθέσιμο στο http://www.sepe.gr/default.aspx?pid=34&la=1&artID=4017 (Τελευταία [προσπέλαση 23/04/2012).
- (2012), Canada EDC, Brazil Economics. Διαθέσιμο στο http://www.edc.ca/EN/Country-Info/Documents/Brazil.pdf (τελευταία προσπέλαση στις 23/04/2012).
- (2011), Brazil Economic Monitor, Brazil: Interest Rate (Selic) – Meeting ofNov. Διαθέσιμο στο http://www.brazil-monitor.com/2011/11/brazil-interest-rate-selic-meeting-of.html (Τελευταία προσπέλαση στις 24/04/2012).
- Χρ. Μ. (2012), Ριζοσπάστης, Ντίλμα Ρουσέφ. Διαθέσιμο στο http://www2.rizospastis.gr/story.do?id=6801936&publDate=14/4/2012 (Τελευταία προσπέλαση στις 24/04/2012).