Τη δυνατότητα για την απαλλαγή από το καθεστώς ΦΠΑ έχουν περίπου 450.000 μικρές επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες που το 2014 παρουσίασαν καθαρά έσοδα έως 10.000 ευρώ.
Με μια αίτηση που έχει προθεσμία υποβολής μέχρι και την Δευτέρα 12 του μήνα στα τμήματα μητρώου της αρμόδιας ΔΟΥ, και τις αντίστοιχες δηλώσεις μεταβολής του καθεστώτος φορολόγησης μπορεί κάποιος που εμπίπτει στο παραπάνω καθεστώς να παύσει να χρεώνεται και να αποδίδει ΦΠΑ.
Αυτό προβλέπει το άρθρο 251 του ν. 4281/2014, που ψηφίστηκε από τη Βουλή τον Αύγουστο του περασμένου έτους . Ότι δηλαδή παρέχεται προαιρετική απαλλαγή από τον ΦΠΑ των μικρών επιχειρήσεων και ελευθέρων επαγγελματιών με ετήσια ακαθάριστα έσοδα ως 10.000 ευρώ, ποσό στο οποίο δεν συμπεριλαμβάνονται τα ποσά που εισπράχθηκαν από το βασικό έμμεσο φόρο μέσα στο 2014.
‘Όποιος επιλέξει την απαλλαγή από το ΦΠΑ, δεν θα απαιτείται πλέον να χρεώνει φόρο προστιθέμενης αξίας 13% ή 23% στα προϊόντα και τις υπηρεσίες που παρέχει. Επομένως, αφού δεν θα εισπράττει ΦΠΑ, δεν έχει υποχρέωση και να αποδίδει ΦΠΑ.
Την απαλλαγή από τον ΦΠΑ δικαιούνται και οι εργαζόμενοι που αμείβονται με «μπλοκάκι», εφόσον οι ακαθάριστες αμοιβές τους (χωρίς τον ΦΠΑ) δεν υπερέβησαν, κατά τη διάρκεια του 2014, τις 10.000 ευρώ.
Θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι, όσοι εργαζόμενοι εμπίπτουν σε αυτή την κατηγορία, απαλλάσσονται μόνο από την υποχρέωση του ΦΠΑ και όχι από τις υπόλοιπες υποχρεώσεις που ήδη έχουν.
Αν βάσει του νόμου, υποχρεούνται να εκδίδουν φορολογικά στοιχεία, δηλαδή τιμολόγια και αποδείξεις, θα συνεχίζουν να το κάνουν και το 2015. Παρ’ όλα αυτά, σε κάθε τιμολόγιο ή απόδειξη που θα εκδίδουν, θα πρέπει να αναγράφεται πλέον η ένδειξη «χωρίς ΦΠΑ-απαλλαγή μικρών επιχειρήσεων».
Η σχετική διάταξη επίσης προβλέπει ότι από τη δυνατότητα απαλλαγής ΦΠΑ εξαιρούνται οι αγρότες, όσοι πωλούν καινούργια μεταφορικά μέσα, αλλά και όσοι υπόχρεοι σε ΦΠΑ δεν κατοικούν και δεν ασκούν οικονομική δραστηριότητα στην Ελλάδα.
Η υπαγωγή στο νέο σύστημα είναι προαιρετική. Αν κάποιος κρίνει ότι είναι προς το συμφέρον του να χρεώνει ΦΠΑ και να υποβάλλει ανά τρίμηνο περιοδικές δηλώσεις, μπορεί να παραμείνει στο κανονικό καθεστώς. Αν, από την άλλη, αποφασίσει να απαλλαχθεί, θα πρέπει να ακολουθήσει το νέο καθεστώς για τουλάχιστον δύο χρόνια.
Επίσης, εάν στη διάρκεια μίας χρήσης, τα ακαθάριστα έσοδα του φορολογούμενου που επέλεξε την απαλλαγή από το ΦΠΑ ξεπεράσουν το όριο των 10.000 ευρώ, αυτομάτως στην επόμενη χρήση αυτός θα επανενταχθεί στο κανονικό σύστημα ΦΠΑ.
Τέλος, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι η απαλλαγή από το καθεστώς ΦΠΑ έχει τα υπέρ και τα κατά της.
Από τη μία θα μειώσει σημαντικά ( ειδικά για όσους με το παλιό καθεστώς αποδίδουν ΦΠΑ 23% ) τις τακτικές φορολογικές τους υποχρεώσεις.
Παράλληλο όφελος θα είναι και η απαλλαγή από την υποχρέωση διεκπεραίωσης πολλών γραφειοκρατικών υποχρεώσεων, όπως η τακτική σύνταξη και υποβολή περιοδικών δηλώσεων.
Έτσι, δεν θα χρειάζεται πια να καταβάλει αμοιβές σε λογιστές για τη διεκπεραίωση των υποχρεώσεων του ΦΠΑ.
Από την άλλη, όμως, ο εργαζόμενος με “μπλοκάκι”, ο αυτοπασχολούμενος ή η επιχείρηση που θα επιλέξει να απαλλαγεί από το ΦΠΑ χάνει το δικαίωμα επιστροφής ΦΠΑ για τα που θα έχει κάνει μέσα στο χρόνο και θα αφορά την οικονομική δραστηριότητα που ασκεί.
Τέλος, ανάμεσα στους πολλούς φόρους που ούτως ή άλλως κάποιος εργαζόμενος ή ιδιοκτήτης μικρής επιχείρησης είναι υποχρεωμένος να πληρώσει, ίσως τελικά να μην αποτελεί και τόσο μεγάλη ανακούφιση η απαλλαγή από τον ΦΠΑ.