Το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αλιείας και Θάλασσας 2014 – 2020 (ΕΠΑΛΘ 2014 – 2020), αξιοποιώντας τους πόρους του Ευρωπαϊκού Ταμείου Θάλασσας και Αλιείας (ΕΤΘΑ) και στο πλαίσιο της Ολοκληρωμένης Χωρικής Ανάπτυξης, στοχεύει στη βιώσιμη ανάπτυξη περιοχών αλιείας και υδατοκαλλιέργειας.
ΥΠΑΓΟΜΕΝΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ
Α) Ιδιωτικές επενδύσεις για την αειφόρο ανάπτυξη των αλιευτικών περιοχών – Μη Κρατικές ενισχύσεις/Επιχειρηματικότητα.
(Κατηγορία δράσης στο ΠΣΚΕ: Παραγωγή, Εμπορία, Μεταποίηση προϊόντων τομέα Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας (συμπ.οι δράσεις Αλιευτικού Τουρισμού)
Στο πεδίο εφαρμογής της παρούσας υπάγονται πράξεις που αφορούν σε:
1. Επενδύσεις για τη βελτίωση της υγείας, της υγιεινής, της ασφάλειας και των εργασιακών συνθηκών για τους αλιείς υπό τον όρο ότι οι επενδύσεις αυτές υπερβαίνουν τις απαιτήσεις του εθνικού ή του ενωσιακού δικαίου (άρθρο 32, Καν. (ΕΕ) 508/2014, κατ’ εξουσιοδότηση Καν. (ΕΕ) 531/2015).
Δύναται να χρηματοδοτηθούν:
1.1 Ενέργειες για τη βελτίωση της ασφάλειας των αλιέων επί των αλιευτικών
σκαφών, όπως η αγορά και, κατά περίπτωση, η εγκατάσταση σωσίβιων λέμβων,
ατομικών ραδιοσημαντήρων εντοπισμού, ατομικών συσκευών επίπλευσης,
φωτοβολίδων, συσκευών πυρόσβεσης, εξοπλισμού ραδιοεπικοινωνίας, φωτισμού
αναζήτησης καταστρώματος ή κινδύνου κλπ.
1.2 Ενέργειες για τη βελτίωση των συνθηκών υγείας των αλιέων επί των
αλιευτικών σκαφών, όπως η αγορά και εγκατάσταση κιβωτίων πρώτων βοηθειών,
η αγορά φαρμάκων και συσκευών έκτακτης ανάγκης επί του σκάφους, η παροχή
υπηρεσιών τηλεϊατρικής, συμπεριλαμβανομένων των ηλεκτρονικών τεχνολογιών, του
εξοπλισμού και των ιατρικών απεικονίσεων για παροχή εξ αποστάσεως συμβουλών
από τα σκάφη κλπ.
1.3 Ενέργειες για τη βελτίωση της υγιεινής των αλιέων επί των αλιευτικών
σκαφών, όπως η αγορά και, κατά περίπτωση, η εγκατάσταση των ακόλουθων
στοιχείων: υγειονομικές εγκαταστάσεις, όπως τουαλέτες και εγκαταστάσεις πλύσης,
μαγειρεία και εξοπλισμός για την αποθήκευση τροφίμων, συσκευές καθαρισμού του
νερού για παροχή πόσιμου νερού κλπ.
1.4 Ενέργειες για τη βελτίωση των εργασιακών συνθηκών επί των αλιευτικών
σκαφών, όπως η αγορά και, κατά περίπτωση, η εγκατάσταση των ακόλουθων
στοιχείων: κιγκλιδώματα επί του καταστρώματος, υπόστεγα επί του καταστρώματος
και εκσυγχρονισμός των θαλάμων επιβατών με σκοπό την παροχή προστασίας από
δυσμενείς καιρικές συνθήκες, εξοπλισμός για τη μείωση της σκληρής χειροκίνητης
ανύψωσης, μονωτικός εξοπλισμός κατά του θορύβου, της θέρμανσης ή της ψύξης και
εξοπλισμός για τη βελτίωση του εξαερισμού, ενδύματα εργασίας και προστατευτικός
εξοπλισμός κλπ.
Καθεστώς ενίσχυσης:
α) Καν.(ΕΕ) 508/2014, άρθρ. 32, 63 & 95//Ποσoστό Ενίσχυσης έως 50%//Επικράτεια
β)Καν.(ΕΕ) 508/2014, άρθρ. 32, 63 & 95, παράρτ. Ι//Ποσοστό Ενίσχυσης έως 80%//Πράξεις
σχετικές με παράκτια αλιεία.
2. Επενδύσεις σε εξοπλισμό ή επί του σκάφους που στοχεύουν στη μείωση της εκπομπής
ρύπων ή αερίων του θερμοκηπίου και στην αύξηση της ενεργειακής απόδοσης
των αλιευτικών σκαφών (άρθρο 41.1, Καν. (ΕΕ) 508/2014).
Δύναται να χρηματοδοτηθούν:
2.1 Ενέργειες για τη βελτίωση της υδροδυναμικής του κύτους του σκάφους, όπως
επενδύσεις σε μηχανισμούς σταθερότητας (σταθμίδες υδροσυλλέκτη και βολβοειδείς
πλώρες) που συμβάλλουν στη βελτίωση της συμπεριφοράς του σκάφους σε
κυματισμούς, συστήματα ελέγχου του μηχανισμού κίνησης πηδαλίου κλπ.
2.2 Ενέργειες για τη βελτίωση του συστήματος πρόωσης του σκάφους όπως η αγορά
και, κατά περίπτωση, η εγκατάσταση των ακόλουθων στοιχείων: ενεργειακά
αποδοτικές προπέλες και γεννήτριες, στοιχεία πρόωσης με πηγές ανανεώσιμης
ενέργειας (πχ ιστία, αετοί, ανεμόμυλοι, ανεμογεννήτριες ή φωτοβολταϊκά), πρωραία
συστήματα πρόωσης κλπ.
2.3 Επενδύσεις σε αλιευτικά εργαλεία και εξοπλισμό που αφορούν μόνο τις εξής
ενέργειες: αλλαγή από συρόμενα εργαλεία σε εναλλακτικά εργαλεία, τροποποιήσεις σε
συρόμενα εργαλεία, εξοπλισμό παρακολούθησης συρόμενων εργαλείων.
2.4 Ενέργειες για τη μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας ή θερμικής
ενέργειας και ποιο συγκεκριμένα η βελτίωση των συστημάτων ψύξης, κατάψυξης ή
μόνωσης για σκάφη κάτω των 18 m και η ενθάρρυνση της ανακύκλωσης της
θερμότητας εντός του σκάφους στην οποία περιλαμβάνεται η ανάκτηση και
επαναχρησιμοποίηση της θερμότητας σε άλλες βοηθητικές εργασίες εντός του
σκάφους.
2.5 Έλεγχοι και συστήματα ενεργειακής απόδοσης.
2.6 Μελέτες για τη διερεύνηση της συμβολής των εναλλακτικών συστημάτων πρόωσης
και του σχεδιασμού του κύτους στην ενεργειακή απόδοση των αλιευτικών σκαφών.
Καθεστώς ενίσχυσης:
α) Καν.(ΕΕ) 508/2014, άρθρ. 41, 63 & 95//Ποσoστό Ενίσχυσης έως 50%//Επικράτεια
β) Καν.(ΕΕ) 508/2014, άρθρ. 41, 63 & 95, παράρτ. Ι//Ποσοστό Ενίσχυσης έως
80%//Πράξεις σχετικές με παράκτια αλιεία.
Μεταποίηση προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας (άρθρο 69, Καν. (ΕΕ) 508/2014).
Προβλέπεται χρηματοδότηση για:
α) την ίδρυση νέων μονάδων μεταποίησης
β) τη μηχανολογική ή/και τη κτιριακή επέκταση υφιστάμενων μονάδων μεταποίησης
γ) τον εκσυγχρονισμό ή τη μετεγκατάσταση υφιστάμενων μονάδων μεταποίησης.
Ειδικότερα, οι διαδικασίες μεταποίησης αφορούν στην προετοιμασία και παρουσίαση των
παρουσιαζόμενων προϊόντων, που περιλαμβάνει:
- τον τεμαχισμό σε φιλέτα
- τη συσκευασία
- την κονσερβοποίηση
- την κατάψυξη
- το κάπνισμα
- το αλάτισμα
- το μαγείρεμα
- τη διατήρηση σε ξίδι
- την αποξήρανση ή
- την προετοιμασία των ιχθύων για την αγορά καθ’ οιοδήποτε άλλο τρόπο.
Θα χρηματοδοτηθούν επενδύσεις: - που συμβάλουν στην εξοικονόμηση ενέργειας ή στη μείωση των επιπτώσεων στο
περιβάλλον - που βελτιώνουν την ασφάλεια, την υγιεινή, την υγεία και τις συνθήκες εργασίας
- που υποστηρίζουν την μεταποίηση των αλιευμάτων που δεν προορίζονται για
ανθρώπινη κατανάλωση - που σχετίζονται με την μεταποίηση υποπροϊόντων
- που οδηγούν στη δημιουργία νέων ή βελτιωμένων προϊόντων, διαδικασιών ή
συστημάτων διαχείρισης.
Το τελικό προϊόν πρέπει να υπάγεται στο Παράρτημα I της Σ.Λ.Ε.Ε..
Επιπλέον στο πλαίσιο της συγκεκριμένης δράσης προβλέπεται η χρηματοδότηση
επιχειρήσεων λιανικού εμπορίου προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας
(ιχθυοπωλεία).
Καθεστώς ενίσχυσης:
Καν.(ΕΕ) 508/2014, άρθρ. 69, 63 & 95//Ποσoστό Ενίσχυσης έως 50%//Επικράτεια
Υπηρεσίες Αλιευτικού Τουρισμού (άρθρο 30, Καν. (ΕΕ) 508/2014).
Περιλαμβάνει την παροχή υπηρεσιών αλιευτικού τουρισμού και ειδικότερα (σύμφωνα με το
Ν.4582/2018) στην παροχή υπηρεσιών «συνδεδεμένων με την αλιεία, τη σπογγαλιεία, και τις
σχετικές με αυτές πρακτικές και τεχνικές προς τους επισκέπτες-τουρίστες, οι οποίοι
συνδυάζουν τις διακοπές τους με τις παρεχόμενες στο υγρό στοιχείο αλιευτικές
δραστηριότητες, με σκοπό την ψυχαγωγία μέσω της αλιείας, την απόκτηση βιωματικών
εμπειριών, τη γνωριμία με τις τοπικές παραδόσεις, τα τοπικά έθιμα και την τοπική
γαστρονομία, τη διάδοση της αλιευτικής κουλτούρας και την οικονομική τόνωση του
κοινωνικού ιστού σε τοπικό επίπεδο». Σε κάθε περίπτωση, οι παρεχόμενες – εκ μέρους των
Δικαιούχων – υπηρεσίες της παρούσας κατηγορίας ενεργειών θα συμμορφώνονται με τους
όρους και προϋποθέσεις διενέργειας αλιευτικού τουρισμού, σύμφωνα με την ισχύουσα
νομοθεσία (ΚΥΑ 414/2354/21.01.2015, όπως ισχύει).
Καθεστώς ενίσχυσης:
Καν.(ΕΕ) 508/2014, άρθρ.30 (αλιευτικός τουρισμός) , 63 & 95//Ποσοστό Ενίσχυσης 50%
(μέγιστη δημ. δαπάνη 75.000€)
Επισημαίνεται ότι για τις επενδύσεις επιχειρηματικότητας μη κρατικών ενισχύσεων που
εμπίπτουν στις παραπάνω κατηγορίες, απαιτείται από τους δικαιούχους σαφής
αιτιολόγηση για τη διαχείριση τους σε τοπικό επίπεδο (άρθρο 63.2, Καν. (ΕΕ)
508/2014).
Β) Ιδιωτικές επενδύσεις για την αειφόρο ανάπτυξη των αλιευτικών περιοχών – Κρατικές ενισχύσεις / Επιχειρηματικότητα δυνάμει του Καν. (ΕΕ) 1407/2013
(deminimis).
Στο πεδίο εφαρμογής της παρούσας υπάγονται πράξεις που αφορούν σε:
Επενδύσεις που αφορούν σε μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις (ίδρυση, εκσυγχρονισμός) (άρθρο 63, Καν. (ΕΕ) 508/2014), οι οποίες στοχεύουν σε:
α) προσφορά προστιθέμενης αξίας, δημιουργία θέσεων εργασίας, προσέλκυση νέων και
προώθηση της καινοτομίας σε όλα τα στάδια της εφοδιαστικής αλυσίδας της αλιείας
και της υδατοκαλλιέργειας·
β) στήριξη της διαφοροποίησης εντός ή εκτός των εμπορικών αλιευτικών
δραστηριοτήτων, διά βίου μάθηση και δημιουργία θέσεων εργασίας σε περιοχές
αλιείας και υδατοκαλλιέργειας
γ) βελτίωση και αξιοποίηση των περιβαλλοντικών πλεονεκτημάτων των περιοχών αλιείας
και υδατοκαλλιέργειας, συμπεριλαμβανομένων δράσεων για την άμβλυνση της
κλιματικής αλλαγής·
δ) προώθηση της κοινωνικής ευημερίας και της πολιτιστικής κληρονομιάς στις περιοχές
αλιείας και υδατοκαλλιέργειας, συμπεριλαμβανομένης της πολιτιστικής κληρονομιάς
στους τομείς της αλιείας, της υδατοκαλλιέργειας και της θάλασσας·
ε) ενίσχυση του ρόλου των αλιευτικών κοινοτήτων στην τοπική ανάπτυξη και τη
διακυβέρνηση των τοπικών αλιευτικών πόρων και των θαλάσσιων δραστηριοτήτων.
Δύναται να χρηματοδοτηθούν επενδύσεις στους παρακάτω τομείς:
1.1 Τουρισμός, όπως:
Υποδομές διανυκτέρευσης (σύμφωνα με την ΚΥΑ 2986/25-11-2016
«Προσδιορισμός των λειτουργικών μορφών και κατηγοριών των τουριστικών
καταλυμάτων και λοιπών τουριστικών εγκαταστάσεων που εντάσσονται σε
προγράμματα αρμοδιότητας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και
Τροφίμων», όπως τροποποιήθηκε και ισχύει).
Λοιπές τουριστικές επιχειρήσεις με προτεραιότητα σε εκείνες που συνδέονται
με θαλάσσιες τουριστικές δραστηριότητες (καταδυτικός τουρισμός, καταδυτικά
πάρκα, θαλάσσια σπορ, ημερήσιες κρουαζιέρες).
1.2 Βιοτεχνίες-Κατασκευές, όπως:
Βιοτεχνίες που συνδέονται με αλιευτικές δραστηριότητες (παραγωγή
αλιευτικών διχτυών/σχοινιών/σπάγγων, κατασκευή κιβωτίων
συσκευασίας/συντήρησης αλιευμάτων κλπ).
Βιοτεχνίες κατασκευής προϊόντων που συνδέονται με τον θαλάσσιο
τουρισμό ή αθλητισμό(κατασκευή ιστιοσανίδων, πέδιλων για θαλάσσιο σκι
κλπ).
Ναυπήγηση αλιευτικών σκαφών και σκαφών αναψυχής και αθλητισμού.
1.3 Εμπόριο. Επιχειρήσεις χονδρικού και/ή λιανικού εμπορίου:
προϊόντων συσκευασίας και συντήρησης αλιευμάτων.
Προϊόντων που συνδέονται με την αλιεία και την αλιευτική
δραστηριότητα.
προϊόντων που συνδέονται με τον θαλάσσιο τουρισμό και αθλητισμό
και τις πλωτές μεταφορές.
1.4 Εστίαση.
Δραστηριότητες υπηρεσιών εστίασης, όπως παραδοσιακές ταβέρνες και
μεζεδοπωλεία, με προτεραιότητα σε εκείνες που η λειτουργία τους βασίζεται στην
«αλιευτική γαστρονομία».
1.5 Υπηρεσίες, όπως:
επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών εξυπηρέτησης αλιευτικών σκαφών και
σκαφών αναψυχής (π.χ. υπηρεσίες συντήρησης και επισκευής, υπηρεσίες
στάθμευσης και φύλαξης σκαφών, υπηρεσίες ρυμούλκησης).
ανάπτυξη περιβαλλοντικών υπηρεσιών που σχετίζονται με την θάλασσα
και τις παράκτιες περιοχές(π.χ. συλλογή απορριμμάτων, ανακύκλωση).
υπηρεσίες εκμάθησης θαλάσσιων σπορ, οδήγησης και χειρισμού
σκαφών.
Καθεστώς ενίσχυσης:
Καν.(ΕΕ) 1407/2013//Καν.(ΕΕ) 508/2014, άρθρ. 63 & 95//Ποσοστό Ενίσχυσης έως
50%//Επικράτεια (μέγιστη δημ. δαπάνη 200.000€)